Seramik Sanatının Tarihçesi

Çok yüksek ısıda pişirilmiş topraktan meydana gelen seramiğin tarihi, uygarlık kadar eskidir. Bir rivayete göre geçmişte insanlar su ihtiyacını karşılayabilmek için çareler ararken yağmurdan ıslanan bir tür toprak buldu. Bu toprak, suyu uzun süre muhafaza edebiliyordu. Islanınca şekil alabilen, su geçirgenliği az olan bu malzeme kildi. Kilden yapılan su taşıma kabını yanmakta olan ateşe düşüren insanlar, bu sayede kilin ateş söndüğünde seramik çanağa dönüştüğünü keşfetti.

Tarihteki ilk seramiğin M.Ö. 6000 yıllarında Anadolu’da üretildiği biliniyor. Çatalhöyük’te yapılan kazılarda bulunan seramik parçaları, aradan 8000 yıl geçtiği halde bozulmadan günümüze ulaşmayı başarmış. Seramik kalıntıların en önemli özelliği ise bize insanlık tarihi ile ilgili ilk ipuçlarını vermesi diyebiliriz. Bu yönüyle değerli bir kaynak olan seramik kalıntılar; üzerinde yer alan yazı, resim ve semboller sayesinde eski uygarlıkların yaşam tarzları ve kültürleri hakkında bilgi sağlamıştır.

Anadolu ve Mısır’dan sonra Girit adasına yayılan seramik sanatı hakkında daha fazlası da var. Örneğin M.Ö. 3500 yıllarında Mezopotamya’da Sümerler tarafından pişmiş tuğla kullanılarak yapılan saraylar ve yollar olduğu biliniyor. Aynı şekilde M.Ö 1200 yıllarında yapılan Babil kuleleri ve Babil saraylarında da pişmiş tuğla kullanılmış, Mısır piramitlerinin iç kısımları ise tuğla ile örülmüştür. Öyle ki Hitit, Frigya, Lidya, Urartu ve Roma uygarlıklarının sırları, büyük ölçüde seramikler sayesinde açığa çıktı.

M.S. 12. Yüzyıla gelindiğinde İtalya’nın Faenza kentinde ve Mayorka adalarında daha ileri teknikler kullanılmaya başladı. Aynı şekilde gelişen teknoloji sayesinde üretimler başlayıp 17. Yüzyıla gelindiğinde ise çini üretiminde gelişmeler yaşanmıştır. Bu gelişmeler sonucunda büyük ebatta seramik ürünler üretmeye başlayan bazı kentler öne çıkmıştır. Fransa Sevr’de, Ruen’de, Hollanda ve Almanya’da bazı fabrikalar bu gelişime öncü olmuştur.

Avrupa’da 10.yüzyıldan itibaren tanınmaya başlayan porselenin tarihine göz atalım. Avrupa’da ilk porselen araştırmaları 17. yüzyılda başlamış, ilk üretim ise 1750 yılında gerçekleşmiştir. Fakat ilk porselen eşya Çin’de bulunmuştur. Bu porselen eşyaların Avrupa’ya ilk gelişi ise Marco Polo sayesinde olmuştur. İlk olarak Çin’den İtalya’ya, zaman içinde de Portekizli tüccarlar tarafından Avrupa’ya getirilen porselenler çok beğenilince Avrupa’da da porselen araştırmalarına başlanmıştır.

İlk fabrikasyon üretimi Almanya’nın Meissen kentinde başlayan seramik günümüzde önemli bir dekorasyon malzemesi olup, binaların iç ve dış yüzeyleri ile zemin kaplamalarında kullanılır. Seramik; doğadan elde edilen kil, kaolin, kuvars ve feldspat maddelerinin belli oranda karıştırılması, bu maddeler hamur haline getirildikten sonra preslenmesi ve 1100 derecenin üzerinde yüksek sıcaklıkta fırınlanmasıyla oluşur. Seramiklerin ön yüzü sır adı verilen koruyucu bir tabakayla kaplanır.